NEDEN BU İNSAN KİMSEYE BENZEMİYOR?
“Şu adam kendini ne zannediyor?” “Etine bakmaz, buduna bakmaz her işe burnunu sokar? “Bu yarışı kesin kazanabilirdi, niçin katılmadı ki?” gibi birçok sorularla çevrenizdeki insanları değerlendirdiğiniz ve yargıladığınız olmuştur. Bazen de “Çok çirkin görünüyorum”, “Bu işler bana göre değil, hiç başlamamak daha iyi” gibi kendisi hakkında olumsuz yargılarda bulunan insanlarla da karşılaşıyorsunuzdur! Toplumda bireylerin kendilerine ilişkin yargılarını kalıtımsal olarak getirmediği, bu sonucu doğuran birçok belirleyicinin olduğu da bir gerçektir. Şimdi konuyu biraz irdeleyelim mi?
Çocukta gelişecek ve yetişkinde şekillenen “benlik” yapısının; gensel kalıtım
ve büyük ölçüde de içinde yaşadığı sosyo-kültürel koşulların özelliklerine
bağlıdır. Benlik, kişiliğin dışında olmamasına karşın, kişiliğin içinde özel bir
öneme sahiptir. Yani benlik, kişilikle iç içe olmakla birlikte kişilikten ayrı
bir takım özellikler taşır. Benlik kavramı, kendinizle ilgili bütün düşünceler,
algılamalar, duygular ve değerlendirmelerin tümünün etkileşiminden doğan sonuç
olarak tanımlanabilir. Başka bir deyişle benlik; bireyin kendi kişiliğine
ilişkin kanılarının toplamı, insanın kendisini tanıma ve değerlendirme
biçimidir. Kısaca, kendi kendini nasıl gördüğü ve ifade ettiğidir...
Benlik kavramının anlaşılması ve yapısını oluşturan etmenlerin çözümlenmesi için öncelikle; “Ben neyim ve hangi özelliklere sahibim?”, “Neleri yapabilir, neleri yapamam?”, “Benim için neler değerlidir?”, “Hedefim nedir?” gibi soruların sorulması ve yanıtlarının verilmesi gerekir.
Ben neyim ve hangi özelliklere sahibim, sorusuna birey; ya “Ben akılsızım, beceriksizim, anti sosyalim, başkalarına bağımlı bir insanım, şanssızım, sınıfın en başarısız öğrencisi benim, sakatım.” gibi olumsuz ya da “ben akıllıyım, zekiyim, lider olacak nitelikteyim, yetenekliyim, becerikliyim, sevimliyim, sakatlığım bana ayrıcalık kazandırıyor.” tarzında olumlu yanıtlar verebilir. Burada önemli olan, bireyin olmak istediği gibi değil de objektif ve gerçekçi biçimde kendisini değerlendirmesidir. Doğal olarak bu yargılara anında varmış değildir. Bu yargılar zaman içinde “etki-tepki” sonucu “neden-sonuç” sürecinde oluşmuştur...
Neleri yapabilir, neleri yapamam, sorusuna ise birey; “Resim ve matematiğe yeteneğim var, her yabancı dili rahatlıkla öğrenebilirim, iyi bir ses sanatçısı olabilirim, çok güzel konuşabilirim, çevremle kolay ilişki kurabilirim, iyi bir sporcu olamam,” şeklinde yanıt verebileceği gibi bunun aksine, kendisi için olumsuz yanıtlar da verebilir. Birey, genetik kalıtımından getirdiği özelliklerini ne kadar gerçekçi değerlendirmiş ise kendisini o kadar tanıyor demektir.
Benim için neler değerlidir, sorusuna ise birey; “Annem-babam çok kıymetlidir. Bilgi edinmek çok önemlidir. Başarmak için çalışmak, çalışmak için de sessiz bir ortam şart. Benim eşyalarım kıymetlidir. Şunlar benim için iyi ve doğru, şunlar ise kötü ve yanlıştır.” gibi kendince bir takım değerleri öne çıkarır veya hiç önemsemez. Burada önemli olan, olumlu ya da olumsuz yargılardan oluşan değerler sistemini tanıması ve kendini belirli bir özellik çerçevesinde değerlendirmesi, tutum ve davranışları ile bu değerleri sergilemesidir. Bu da benliğin önemli bir bölümünü oluşturur.
Hedefim nedir, sorusuna birey; geleceğe ilişkin beklentisi ve toplum içinde almak istediği rol ile gelecekte olmak istediği konuma ilişkin yanıtlar verir. Örneğin; iyi bir “iş adamı”, “mühendis” veya “öğretmen” olacağım, gibi... Hedefini belirttiği bu durum onun, benliğinin belirlenmesinde önemli etkisi olan etmenlerden biridir. Burada çocuğun, özelik ve yeteneklerine uygun hedefler ile idealler belirleyebilmesi, amaçlarına kolay ulaşmasını sağlar. Benliğin belirli yönlerini içeren bu soru ve yanıtlarla birey; kendi özellik ve yeteneklerini, değer yargılarını ve gelecekteki beklentilerinin dinamik örüntüsü olan benliğini tanımış olur. Beklenti de benliğini oluşturmada önemli rol oynar.
Çocuğun kendisi ile ilgili yargıları, çevresinde olup bitenleri algılamasıyla başlar. Demek ki benlik, kişinin kendisini algılama biçimidir. Diğer bir deyişle benlik, bireyin kendine bakışı ile çevresinin ona bakışının örtüştüğü durumdur. Çocuğun kişiliğinin oluşmasındaki en önemli etken "benlik kavramı"dır. Benlik kavramının en önemli bölümü ise bebeklikte oluşur. Benlik kavramı, çocuğun kendisiyle ilgili olarak kafasında çizdiği görüntüdür. Bu görüntü; çocuğun kendine güvenip güvenmeyeceğini, içe ya da dışa dönük olacağını, atak ya da çekingen olacağını belirler. Çocuğun benlik kavramı, onunla dünyayı seyrettiği bir gözlük gibidir...
Çocuklar, benlik kavramına sahip olarak doğmazlar. Ancak belirli özelliklerini de kalıtım yoluyla getirirler. Çocuk, tüm bildiklerini ve yapabildiklerini kalıtımla getirdiği özellik ve yetenekler ölçüsünde anne-baba ve içinde bulunduğu ortamın yaşam biçiminden öğrenir. Öğrenmeye, bebekken, hem de doğar doğmaz başlarlar. Çocuk bu dönemde, bebek gözüyle dünyaya bakış açısını ve yaşam felsefesini kurmaktadır. Bu dönemde anne-babanın tutumu ve kişiliği, çocuğa yaklaşım şekilleri ve aile içi uyum, çocuğun benlik oluşumunu önemli ölçüde etkiler. Yine, bu dönemde çocuk; ya temel bir güven ve mutluluk ya da güvensizlik ve mutsuzluk duymaya başlar.
Çocuk büyüyüp olgunlaştıkça ve çevresiyle ilişkileri sonucu sosyalleşmesi sağlandıkça, çocuğun ben kavramı, yani çevresindeki kişi, grup, cisim ve olgular karşısında “ben”in yeri ve durumu daha belirgin şekil almaya başlar. Önceden değinildiği gibi bireyin sosyalleşmesi, doğuştan getirdiği biyolojik olanakları, zeka düzeyi, sahip olduğu yaşantı zenginliklerinin sınırları içinde şekil alacağı da bir gerçektir...
Böylece, bireyin çevresi ile olan ilişkilerinde belli durumlara, kişilere ve olaylara karşı gösterdiği davranımların şekli ve tarzının bireye özgü bir biçimde sistemleşmesinde, benlik kavramı büyük rol oynar. Benlik yapısı oluşup güçlendikçe kişi, çevresindeki sorunlarla daha kolay baş edebilmektedir. Benliğin oluşup güçlenmesi, en az ergenlik dönemi sonuna kadar süren bir çaba ile sağlanır.
Güçlü bir benlik geliştirebilmek için birey, bebeklik, çocukluk ve ergenlik dönemlerinin her birinde duyduğu ihtiyaçlarını, doyurucu düzeyde ve dengeli bir biçimde gidermiş; bu dönemlerin her birine ilişkin sorunlarını başarıyla çözmüş olmalıdır. Her bireyin çevre olanaklarından yararlanıp gizilgüçlerini geliştirebildiği oranda, benliğini güçlendireceği söylenebilir.
Ergenlik dönemi, benlik kavramının kesin olarak şekil aldığı dönem olarak kabul edilmektedir. Kişide kimlik gelişimi, yaşam boyu süren bir gelişim olmakla beraber, kimlik gelişiminde en önemli çağ, ergenlik dönemidir. Ergenlik döneminin ve önceki dönemlerin sağlıklı gelişmesi halinde, genç, kendini keşfetmiş olarak yetişkinlik dönemine geçer. Çocukluğunda yaşadığı sağlıksız gelişmenin yanı sıra, bu dönemde de sağlıksız gelişme görülürse, genç, kişiliği oluşmamış biçimde yetişkinliğe adım atmış olur.
Çocuğunuzun özgüvenli bir benlik geliştirmesi için, öncelikle ailenizde sağlıklı, huzurlu, saygılı ve tutarlı bir ortam oluşturmanız gerekir. Çünkü çocuğun dünyaya baktığı gözlüğün camı, bu aile ortamdır.
Temel ihtiyaçları karşılanan çocukta güven ve iyimserlik duygularının temeli atılacak, çocuğunuz potansiyel yeteneklerini mümkün olan en üst düzeyde geliştirecektir. Ayrıca sizin beklentileriniz çocuğun kendisiyle ilgili düşüncelerini şekillendirecektir. Çocuğunuzu her yönüyle tanımadan da bunu yapamazsınız. Çocuğun özellikleri ve yetenekleri gözetilmeden zor hedefler belirlenmesi ve kullanılan dil, onu yılgınlığa ve bezginliğe sürükler. Onun belirlediği hedeflere saygı göstermeniz gerekir. Onu sadece belirlenmiş bir amacı gerçekleştirdikleri için değil, çabaları için de desteklemeniz gerekir. Yalnız, onu cesaretlendirirken, çok genel ve abartılı övgüler yerine, belirgin geribildirimler kullanırsanız, kendisini gerçekçi olarak değerlendirme fırsatı yaratmış olursunuz.
Eğer çocuk eve 4’lerle dolu bir karne getirdiyse ve siz onu, çaba ve başarılarından dolayı överseniz, o da kendini başardıkları hakkında iyi hissedecektir. Ancak kendi beklentinizin gerçekleşmediği duygusu içinde “Neden matematik ve Türkçeden 5 almadın?” şeklinde bir tepki verirseniz, çocuk her iki durumda notu 4 olduğu halde benlik değeri zarar görecektir. Tepkilerinizin ve kullandığınız dilin gücüne duyarlı olmalısınız.
Çocuk, kendi gücü ile ilgili olarak ilk izlenim ve edinimlerini elde etmeye başladığı zaman “çocuğumuz zaten beceriksiz” düşüncesi taşıyan bir aile ortamında büyürse kendisinin “beceriksiz” olduğuna inanır ve becerikli olmaktan vazgeçer. Bunun tersi bir şekilde, kendisine sürekli “doğru ve dürüst” olduğu telkin edilen çocuk da “doğru ve dürüst” olmaya gayret eder. Her şey, ona nasıl davranacağınıza bağlıdır. Yanlış davranışlarınız, çocuğun kendine duyduğu güveni yok edebileceği gibi, kendine güven verici sözlerle hitap edilen çocuk da iyi bir benlik kazanabilir.
Bazı çocuklar, kendileri için, “Ben iyi bir çocuğum. Beni herkes sever. Ben her şeyi becerebilirim. Yeni şeyler dener ve başarırım.” düşüncesindedirler. Bu görüşteki çocuklar, okulda ve okul dışında kimseyi tedirgin etmezler, en çok ve en çabuk bu tip çocuklar öğrenir. Oysa “Ben, iyi bir çocuk değilim. Beni kimse sevmiyor. Ben hiçbir şey beceremem. Nasıl olsa başaramayacağıma göre hiç denememek daha iyi.” diyen çocuklar da vardır. Bunlar, hem kendileri için, hem çevrelerindekiler için çeşitli sorunlara yol açarlar. Öğrenmekte en çok güçlük çekenler de böyle düşünen çocuklardır.
Çocuğunuzun sağlıklı bir benlik kavramı geliştirebilmesi için onun desteklenmesi gerekir. Geliştirmek istediğiniz eksik yönlerinin belirlenmesinde öğretmenleriyle, okul rehberlik servisleriyle işbirliği yaparak saptayabilirsiniz. Bu konularda yeterince bilgi edinerek isabetli kararlar verebilirsiniz. Çünkü çocuk gelişimi bir bütündür. Hiçbir yönü diğerinden bağımsız değildir. Yetersiz olan bir durum diğerlerini de etkiler, uyumsuzluklara neden olur. Çocuğunuzu yetiştirirken öğretmeni, okul rehberlik servisi, ilçe, il rehberlik servisleri ve sağlık kuruluşlarından yardım almaktan, işbirliği yapmaktan kaçınmayınız. Çünkü o kurumların elinde bu ve benzeri konulara ilişkin Bakanlığın gönderdiği çok çeşitli doküman vardır. Rahatlıkla onlardan yararlanabilir, karşılaştığınız ya da ilerde karşılaşabileceğiniz sorunları rahatlıkla çözümleyebilirsiniz...
Tüm sorunlarını çözümlemiş mutlu bir aile olmanız dileğiyle...
İsmail KARAYILAN
Benlik kavramının anlaşılması ve yapısını oluşturan etmenlerin çözümlenmesi için öncelikle; “Ben neyim ve hangi özelliklere sahibim?”, “Neleri yapabilir, neleri yapamam?”, “Benim için neler değerlidir?”, “Hedefim nedir?” gibi soruların sorulması ve yanıtlarının verilmesi gerekir.
Ben neyim ve hangi özelliklere sahibim, sorusuna birey; ya “Ben akılsızım, beceriksizim, anti sosyalim, başkalarına bağımlı bir insanım, şanssızım, sınıfın en başarısız öğrencisi benim, sakatım.” gibi olumsuz ya da “ben akıllıyım, zekiyim, lider olacak nitelikteyim, yetenekliyim, becerikliyim, sevimliyim, sakatlığım bana ayrıcalık kazandırıyor.” tarzında olumlu yanıtlar verebilir. Burada önemli olan, bireyin olmak istediği gibi değil de objektif ve gerçekçi biçimde kendisini değerlendirmesidir. Doğal olarak bu yargılara anında varmış değildir. Bu yargılar zaman içinde “etki-tepki” sonucu “neden-sonuç” sürecinde oluşmuştur...
Neleri yapabilir, neleri yapamam, sorusuna ise birey; “Resim ve matematiğe yeteneğim var, her yabancı dili rahatlıkla öğrenebilirim, iyi bir ses sanatçısı olabilirim, çok güzel konuşabilirim, çevremle kolay ilişki kurabilirim, iyi bir sporcu olamam,” şeklinde yanıt verebileceği gibi bunun aksine, kendisi için olumsuz yanıtlar da verebilir. Birey, genetik kalıtımından getirdiği özelliklerini ne kadar gerçekçi değerlendirmiş ise kendisini o kadar tanıyor demektir.
Benim için neler değerlidir, sorusuna ise birey; “Annem-babam çok kıymetlidir. Bilgi edinmek çok önemlidir. Başarmak için çalışmak, çalışmak için de sessiz bir ortam şart. Benim eşyalarım kıymetlidir. Şunlar benim için iyi ve doğru, şunlar ise kötü ve yanlıştır.” gibi kendince bir takım değerleri öne çıkarır veya hiç önemsemez. Burada önemli olan, olumlu ya da olumsuz yargılardan oluşan değerler sistemini tanıması ve kendini belirli bir özellik çerçevesinde değerlendirmesi, tutum ve davranışları ile bu değerleri sergilemesidir. Bu da benliğin önemli bir bölümünü oluşturur.
Hedefim nedir, sorusuna birey; geleceğe ilişkin beklentisi ve toplum içinde almak istediği rol ile gelecekte olmak istediği konuma ilişkin yanıtlar verir. Örneğin; iyi bir “iş adamı”, “mühendis” veya “öğretmen” olacağım, gibi... Hedefini belirttiği bu durum onun, benliğinin belirlenmesinde önemli etkisi olan etmenlerden biridir. Burada çocuğun, özelik ve yeteneklerine uygun hedefler ile idealler belirleyebilmesi, amaçlarına kolay ulaşmasını sağlar. Benliğin belirli yönlerini içeren bu soru ve yanıtlarla birey; kendi özellik ve yeteneklerini, değer yargılarını ve gelecekteki beklentilerinin dinamik örüntüsü olan benliğini tanımış olur. Beklenti de benliğini oluşturmada önemli rol oynar.
Çocuğun kendisi ile ilgili yargıları, çevresinde olup bitenleri algılamasıyla başlar. Demek ki benlik, kişinin kendisini algılama biçimidir. Diğer bir deyişle benlik, bireyin kendine bakışı ile çevresinin ona bakışının örtüştüğü durumdur. Çocuğun kişiliğinin oluşmasındaki en önemli etken "benlik kavramı"dır. Benlik kavramının en önemli bölümü ise bebeklikte oluşur. Benlik kavramı, çocuğun kendisiyle ilgili olarak kafasında çizdiği görüntüdür. Bu görüntü; çocuğun kendine güvenip güvenmeyeceğini, içe ya da dışa dönük olacağını, atak ya da çekingen olacağını belirler. Çocuğun benlik kavramı, onunla dünyayı seyrettiği bir gözlük gibidir...
Çocuklar, benlik kavramına sahip olarak doğmazlar. Ancak belirli özelliklerini de kalıtım yoluyla getirirler. Çocuk, tüm bildiklerini ve yapabildiklerini kalıtımla getirdiği özellik ve yetenekler ölçüsünde anne-baba ve içinde bulunduğu ortamın yaşam biçiminden öğrenir. Öğrenmeye, bebekken, hem de doğar doğmaz başlarlar. Çocuk bu dönemde, bebek gözüyle dünyaya bakış açısını ve yaşam felsefesini kurmaktadır. Bu dönemde anne-babanın tutumu ve kişiliği, çocuğa yaklaşım şekilleri ve aile içi uyum, çocuğun benlik oluşumunu önemli ölçüde etkiler. Yine, bu dönemde çocuk; ya temel bir güven ve mutluluk ya da güvensizlik ve mutsuzluk duymaya başlar.
Çocuk büyüyüp olgunlaştıkça ve çevresiyle ilişkileri sonucu sosyalleşmesi sağlandıkça, çocuğun ben kavramı, yani çevresindeki kişi, grup, cisim ve olgular karşısında “ben”in yeri ve durumu daha belirgin şekil almaya başlar. Önceden değinildiği gibi bireyin sosyalleşmesi, doğuştan getirdiği biyolojik olanakları, zeka düzeyi, sahip olduğu yaşantı zenginliklerinin sınırları içinde şekil alacağı da bir gerçektir...
Böylece, bireyin çevresi ile olan ilişkilerinde belli durumlara, kişilere ve olaylara karşı gösterdiği davranımların şekli ve tarzının bireye özgü bir biçimde sistemleşmesinde, benlik kavramı büyük rol oynar. Benlik yapısı oluşup güçlendikçe kişi, çevresindeki sorunlarla daha kolay baş edebilmektedir. Benliğin oluşup güçlenmesi, en az ergenlik dönemi sonuna kadar süren bir çaba ile sağlanır.
Güçlü bir benlik geliştirebilmek için birey, bebeklik, çocukluk ve ergenlik dönemlerinin her birinde duyduğu ihtiyaçlarını, doyurucu düzeyde ve dengeli bir biçimde gidermiş; bu dönemlerin her birine ilişkin sorunlarını başarıyla çözmüş olmalıdır. Her bireyin çevre olanaklarından yararlanıp gizilgüçlerini geliştirebildiği oranda, benliğini güçlendireceği söylenebilir.
Ergenlik dönemi, benlik kavramının kesin olarak şekil aldığı dönem olarak kabul edilmektedir. Kişide kimlik gelişimi, yaşam boyu süren bir gelişim olmakla beraber, kimlik gelişiminde en önemli çağ, ergenlik dönemidir. Ergenlik döneminin ve önceki dönemlerin sağlıklı gelişmesi halinde, genç, kendini keşfetmiş olarak yetişkinlik dönemine geçer. Çocukluğunda yaşadığı sağlıksız gelişmenin yanı sıra, bu dönemde de sağlıksız gelişme görülürse, genç, kişiliği oluşmamış biçimde yetişkinliğe adım atmış olur.
Çocuğunuzun özgüvenli bir benlik geliştirmesi için, öncelikle ailenizde sağlıklı, huzurlu, saygılı ve tutarlı bir ortam oluşturmanız gerekir. Çünkü çocuğun dünyaya baktığı gözlüğün camı, bu aile ortamdır.
Temel ihtiyaçları karşılanan çocukta güven ve iyimserlik duygularının temeli atılacak, çocuğunuz potansiyel yeteneklerini mümkün olan en üst düzeyde geliştirecektir. Ayrıca sizin beklentileriniz çocuğun kendisiyle ilgili düşüncelerini şekillendirecektir. Çocuğunuzu her yönüyle tanımadan da bunu yapamazsınız. Çocuğun özellikleri ve yetenekleri gözetilmeden zor hedefler belirlenmesi ve kullanılan dil, onu yılgınlığa ve bezginliğe sürükler. Onun belirlediği hedeflere saygı göstermeniz gerekir. Onu sadece belirlenmiş bir amacı gerçekleştirdikleri için değil, çabaları için de desteklemeniz gerekir. Yalnız, onu cesaretlendirirken, çok genel ve abartılı övgüler yerine, belirgin geribildirimler kullanırsanız, kendisini gerçekçi olarak değerlendirme fırsatı yaratmış olursunuz.
Eğer çocuk eve 4’lerle dolu bir karne getirdiyse ve siz onu, çaba ve başarılarından dolayı överseniz, o da kendini başardıkları hakkında iyi hissedecektir. Ancak kendi beklentinizin gerçekleşmediği duygusu içinde “Neden matematik ve Türkçeden 5 almadın?” şeklinde bir tepki verirseniz, çocuk her iki durumda notu 4 olduğu halde benlik değeri zarar görecektir. Tepkilerinizin ve kullandığınız dilin gücüne duyarlı olmalısınız.
Çocuk, kendi gücü ile ilgili olarak ilk izlenim ve edinimlerini elde etmeye başladığı zaman “çocuğumuz zaten beceriksiz” düşüncesi taşıyan bir aile ortamında büyürse kendisinin “beceriksiz” olduğuna inanır ve becerikli olmaktan vazgeçer. Bunun tersi bir şekilde, kendisine sürekli “doğru ve dürüst” olduğu telkin edilen çocuk da “doğru ve dürüst” olmaya gayret eder. Her şey, ona nasıl davranacağınıza bağlıdır. Yanlış davranışlarınız, çocuğun kendine duyduğu güveni yok edebileceği gibi, kendine güven verici sözlerle hitap edilen çocuk da iyi bir benlik kazanabilir.
Bazı çocuklar, kendileri için, “Ben iyi bir çocuğum. Beni herkes sever. Ben her şeyi becerebilirim. Yeni şeyler dener ve başarırım.” düşüncesindedirler. Bu görüşteki çocuklar, okulda ve okul dışında kimseyi tedirgin etmezler, en çok ve en çabuk bu tip çocuklar öğrenir. Oysa “Ben, iyi bir çocuk değilim. Beni kimse sevmiyor. Ben hiçbir şey beceremem. Nasıl olsa başaramayacağıma göre hiç denememek daha iyi.” diyen çocuklar da vardır. Bunlar, hem kendileri için, hem çevrelerindekiler için çeşitli sorunlara yol açarlar. Öğrenmekte en çok güçlük çekenler de böyle düşünen çocuklardır.
Çocuğunuzun sağlıklı bir benlik kavramı geliştirebilmesi için onun desteklenmesi gerekir. Geliştirmek istediğiniz eksik yönlerinin belirlenmesinde öğretmenleriyle, okul rehberlik servisleriyle işbirliği yaparak saptayabilirsiniz. Bu konularda yeterince bilgi edinerek isabetli kararlar verebilirsiniz. Çünkü çocuk gelişimi bir bütündür. Hiçbir yönü diğerinden bağımsız değildir. Yetersiz olan bir durum diğerlerini de etkiler, uyumsuzluklara neden olur. Çocuğunuzu yetiştirirken öğretmeni, okul rehberlik servisi, ilçe, il rehberlik servisleri ve sağlık kuruluşlarından yardım almaktan, işbirliği yapmaktan kaçınmayınız. Çünkü o kurumların elinde bu ve benzeri konulara ilişkin Bakanlığın gönderdiği çok çeşitli doküman vardır. Rahatlıkla onlardan yararlanabilir, karşılaştığınız ya da ilerde karşılaşabileceğiniz sorunları rahatlıkla çözümleyebilirsiniz...
Tüm sorunlarını çözümlemiş mutlu bir aile olmanız dileğiyle...
İsmail KARAYILAN
